Kogo obciąża obowiązek alimentacyjny

Kodeks rodzinny i opiekuńczy w art. 128–144 stanowi, że obowiązek alimentacyjny obciąża krewnych w linii prostej, czyli zstępnych i wstępnych, bez ograniczeń dotyczących stopnia pokrewieństwa; kolejno – również rodzeństwo, w tym rodzeństwo przyrodnie.

Podkreślenia wymaga, że alimentacja, oprócz rodzeństwa, nie dotyczy innych krewnych w linii bocznej.

Do grona „krewnych”, którzy mogą zostać obciążeni obowiązkiem alimentacyjnym, należy wliczyć także osoby związane stosunkiem przysposobienia, powinowatych (chodzi tu o ojczyma, macochę, pasierba oraz pasierbicę), jak również małżonków po rozwodzie, orzeczeniu separacji czy unieważnieniu małżeństwa. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie przewiduje możliwości powstania stosunku alimentacyjnego innego niż te wymienione w Kodeksie. Nawet jeżeli dane osoby wiążą bardzo bliskie relacje osobiste (np. konkubinat), żaden z partnerów nie ma zatem prawa wysuwać żądania alimentacyjnego wobec drugiego z nich.

Należy pamiętać, że obowiązek alimentacyjny ma charakter wzajemny.

Oznacza to, że osoby związane danym stosunkiem pokrewieństwa mogą być jednocześnie uprawnione i zobowiązane do dostarczania alimentów w wypadku wystąpienia ustawowych przesłanek. A zatem zarówno dziecko ma prawo żądać płacenia alimentów przez rodzica, jak i rodzic może wyjść z takim roszczeniem wobec dziecka.